Öz
In this study, it is aimed to explain why dental caries is more common in stray dogs in different living conditions compared to domestic dogs. The study was carried out on the teeth of 34 dogs of different breeds, ages and sexes, with different living conditions, brought to Erciyes University, Faculty of Veterinary Surgery, Department of Surgery for various reasons. The dogs were divided equally into two main groups as street and pet dogs, according to their living conditions. The cases were examined with a probe and macroscopically in terms of dental caries, considering dental plaque, calculus, periodontal disease and abrasion conditions. While bruises were observed in only 1 of the pet dogs in the study, the presence of the lesion was noted in all stray dogs. Caries were mostly seen as yellow-brown staining on the occlusal surfaces and proximal of maxillary 4th premolar, 1st and 2nd molars and mandibular teeth. Less caries was encountered in canine teeth. Dental abrasion was encountered in almost all of the decayed teeth. According to statistical analysis data, it was determined that there was a weakly significant relationship between dental plaque and calculus at different levels and dental caries. However, no significant difference was found between caries and animals with periodontal disease.
As a result, it was determined that the living conditions of the dogs had a statistically significant relationship on dental caries. Housing conditions, diets, behavioral disorders, inadequate dental health and oral hygiene, etc. Many factors were found to affect the oral and dental health of stray dogs more than pets. Due to the scarcity of studies examining the effects of living conditions on caries development, these differences could not be fully explained. For this reason, increasing studies will be beneficial in terms of taking measures to protect the oral and dental health of animals.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Chaubey M, & Prabud S. (2021) Comparative Analysis Of Oral Health Status Between Breeds Of Dogs (Canine) And Cats (Feline) In Chennai City, Tamilnadu, India-A Cross-Sectional Studyon Veterinary Dentistry. Nveo-Natural Volatıles & Essentıal Oıls Journal| NVEO, 4340-4346.
- Correl C, Derbyshire S. (2005) Veterinary Dentistry for the Nurse and Technician, London, England.
- Crossley, D. A. (1995) Tooth enamel thickness in the mature dentition of domestic dogs and cats-preliminary study. Journal of veterinary dentistry, 12(3), 111-113.
- Gorrel C (2013) Veterinary dentistry for the general practitioner (2nd ed.). Pilley: Elsevier Health Sciences.
- Gorrel C, In (2008) Veterinary Dentistry for the General Practitioner, Edinburgh London.
- Hale F. A. (1998) Dental caries in the dog. Journal of veterinary dentistry, 15(2), 79-83.
- Harvey C. E. (1998) Periodontal Disease in Dogs: Etiopathogenesis, Prevalence, And Significance. Veterinary Clinics of North America: Small Animal Practice, 28(5), 1111-1128.
- Isogaı H, Isogaı E, Okamoto H, Shırakawa H, Nakamura F, Matsumoto T, Watanabe T, Mıura H, Aoı H, Kagota W, Takano K (1989) Epidemiological Study on Periodontal Diseases and Some Other Dental Disorders in Dogs, (The Japanese Journal of Veterinary Science), 51(6), 1151-1162.
- İmren H. Y (1998) Kedi ve Köpek Hastalıkları: Yanık K, Yumuşak ve Sert Dokuların Hastalıkları, Medisan, Ankara, 576-577
- Kyllar M, & Witter K (2005) Prevalence of dental disorders in pet dogs. Veterınarnı Medıcına-Praha-, 50(11), 496.
- Kyllar M, Writer K. (2005) Prevalence of dental disorders in pet dogs. Journal of veterinary medicine. nov 1;(11):496-502
- Larmas, M., & Scheinin, A. (1971) Studies on dog saliva: I. Some physico-chemical characteristics. Acta Odontologica Scandinavica, 29(2), 205-214.
- Lewis TM (1965) Resistance 6f dogs to derital caries: a two-year study. J Dent Res 44; 1254. Lobprıse HB, Dodd, Johnathon R (ed.) (2019) Wiggs's veterinary dentistry: principles and practice. John Wiley & Sons.
- Niemiec B (2013) Small animal dental, oral &maxillofacial dısease.
- Özer K (1999) Küçük Hayvan Diş Hekimliği. Teknik Yayınları. Istanbul,
- Page R. C, Schroeder H. E (1981) Spontaneous chronic periodontitis in adult dogs: a clinical and histopathological survey. Journal of Periodontology, 52(2), 60-73.
- Stafne E.C., Gibilisco, J.A., 1975c The pulp cavity. In: Oral Roentgenographic Diagnosis, fourth ed. WB Saunders, Philadelphia, pp. 61–70.
Öz
Bu çalışmada farklı yaşam koşullarında bulunan sahipsiz köpeklerdeki diş çürüklerinin evcil köpeklere göre neden daha fazla olduğunun açıklaması amaçlanmıştır. Çalışma Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalına çeşitli nedenlerle getirilen farklı yaşam koşullarına sahip değişik ırk, yaş ve cinsiyetteki 34 köpeğin dişleri üzerinde gerçekleştirildi. Köpekler yaşam koşullarına göre eşit şekilde sokak ve evcil köpeği olmak üzere iki ana gruba ayrıldı. Olgular dental plak, kalkulus, periodontal hastalık ve abrazyon durumları göz önünde bulundurularak diş çürükleri yönünden probla ve makroskobik olarak incelendi. Çalışmadaki evcil köpeklerin sadece 1’inde çürük gözlenirken, sokakta yaşayan sahipsiz köpeklerin hepsinde lezyonun varlığı kaydedilmiştir. Çürükler en çok maksillar 4. premolar, 1. ve 2. molar dişler ile mandibular dişlerin oklüzal yüzeylerinde ve proksimalinde sarı-kahverengi lekelenmeler şeklinde görüldü. Kanin dişlerde daha az çürükle karşılaşıldı. Dental abrazyona çürük olan dişlerin hemen hepsinde karşılaşıldı. İstatistiksel analiz verilerine göre farklı seviyelerdeki dental plak ve kalkulus ile diş çürüğü arasında zayıf yönde anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi. Ancak periodontal hastalık bulunan hayvanların çürükle arasında anlamlı bir fark bulunamadı.
Sonuç olarak köpeklerin yaşam koşullarının diş çürükleri üzerinde istatistiksel olarak son derece anlamlı bir ilişkisinin olduğu belirlendi. Barınma koşulları, beslenme şekilleri, davranış bozuklukları, diş sağlığı ve ağız hijyenin yetersizliği vb. birçok faktör sokak köpeklerinin ağız ve diş sağlığını evcil hayvanlara göre daha fazla etkilediği görüldü. Yaşam koşullarının çürük gelişimi üzerine etkisini inceleyen çalışmaların azlığı nedeni ile bu farklılıklar tam açıklanamadı. Bu sebeple çalışmaların artırılması, hayvanların ağız ve diş sağlığını korumaya yönelik önlemlerin alınması yönünden faydalı olacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Chaubey M, & Prabud S. (2021) Comparative Analysis Of Oral Health Status Between Breeds Of Dogs (Canine) And Cats (Feline) In Chennai City, Tamilnadu, India-A Cross-Sectional Studyon Veterinary Dentistry. Nveo-Natural Volatıles & Essentıal Oıls Journal| NVEO, 4340-4346.
- Correl C, Derbyshire S. (2005) Veterinary Dentistry for the Nurse and Technician, London, England.
- Crossley, D. A. (1995) Tooth enamel thickness in the mature dentition of domestic dogs and cats-preliminary study. Journal of veterinary dentistry, 12(3), 111-113.
- Gorrel C (2013) Veterinary dentistry for the general practitioner (2nd ed.). Pilley: Elsevier Health Sciences.
- Gorrel C, In (2008) Veterinary Dentistry for the General Practitioner, Edinburgh London.
- Hale F. A. (1998) Dental caries in the dog. Journal of veterinary dentistry, 15(2), 79-83.
- Harvey C. E. (1998) Periodontal Disease in Dogs: Etiopathogenesis, Prevalence, And Significance. Veterinary Clinics of North America: Small Animal Practice, 28(5), 1111-1128.
- Isogaı H, Isogaı E, Okamoto H, Shırakawa H, Nakamura F, Matsumoto T, Watanabe T, Mıura H, Aoı H, Kagota W, Takano K (1989) Epidemiological Study on Periodontal Diseases and Some Other Dental Disorders in Dogs, (The Japanese Journal of Veterinary Science), 51(6), 1151-1162.
- İmren H. Y (1998) Kedi ve Köpek Hastalıkları: Yanık K, Yumuşak ve Sert Dokuların Hastalıkları, Medisan, Ankara, 576-577
- Kyllar M, & Witter K (2005) Prevalence of dental disorders in pet dogs. Veterınarnı Medıcına-Praha-, 50(11), 496.
- Kyllar M, Writer K. (2005) Prevalence of dental disorders in pet dogs. Journal of veterinary medicine. nov 1;(11):496-502
- Larmas, M., & Scheinin, A. (1971) Studies on dog saliva: I. Some physico-chemical characteristics. Acta Odontologica Scandinavica, 29(2), 205-214.
- Lewis TM (1965) Resistance 6f dogs to derital caries: a two-year study. J Dent Res 44; 1254. Lobprıse HB, Dodd, Johnathon R (ed.) (2019) Wiggs's veterinary dentistry: principles and practice. John Wiley & Sons.
- Niemiec B (2013) Small animal dental, oral &maxillofacial dısease.
- Özer K (1999) Küçük Hayvan Diş Hekimliği. Teknik Yayınları. Istanbul,
- Page R. C, Schroeder H. E (1981) Spontaneous chronic periodontitis in adult dogs: a clinical and histopathological survey. Journal of Periodontology, 52(2), 60-73.
- Stafne E.C., Gibilisco, J.A., 1975c The pulp cavity. In: Oral Roentgenographic Diagnosis, fourth ed. WB Saunders, Philadelphia, pp. 61–70.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Veteriner Cerrahi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 28 Temmuz 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Temmuz 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023Cilt: 5 Sayı: 1 |
